Magjia e fasadave, reflektim mbi iluzionin dhe të vërtetën.;- Shkruan ;Gezim Ajgeraj,shkrimtar me famë dhe analistë.

Në udhëtimet tona të përhershme, shpesh ndeshim qytete, njerëz apo ide që duken më shumë sesa janë.

Shikimi ynë i parë, i filtruar nga largësia, krijon imazhe që nuk pasqyrojnë thelbin, por thjesht sipërfaqen.

Një prej këtyre vendeve ishte një qytet përtej një lumi të gjerë, ku fasadat ndriçonin nga dielli dhe jepnin përshtypjen e një bote të heshtur, të mbuluar me një magji të pazakontë.

E megjithatë, siç ndodh shpesh në jetë, afërsia zbulon të vërtetën që largësia e fsheh.

Dhe ky qytet i fasadave “magjike” u shndërrua në një metaforë të fuqishme për iluzionin që krijon distanca dhe realitetin që zbulohet vetëm për ata që guxojnë të shohin përtej.

Koha dhe zhvillimi

Për vite me radhë, ky qytet qëndronte si një skenografi misterioze në horizontin e udhës sonë. Një vend i vogël, i mbetur pezull mes të kaluarës së dhimbshme dhe të tashmes së zbehtë.

Nga tej, dalloheshin shenja të një kohe të shkuar – yje, bunkerë, ngjyrime gri të një sistemi totalitar që s’kishte lënë vetëm plagë, por edhe një trashëgimi arkitekturore që përpiqej të fshihej me bojë të re.

Fasadat që shihnim nga përtej lumit jepnin përshtypjen e një qyteti të heshtur, por të përkujdesur.

Një iluzion i bukurisë së qëndrueshme.

Por kur rruga jonë ndryshoi, dhe na lejoi të hyjmë brenda, e kuptuam se pas atyre fasadave nuk kishte as magji, as stabilitet, por trishtim.

Ndërtesat ishin ngritur me ngut dhe pa mjeshtëri.

Ishin prova të një kohe ku nevoja ishte më e madhe se estetika, ku mbijetesa ishte më e rëndësishme se ëndrra.

Njerëzit që jetonin brenda atyre mureve i bartnin ende në fytyrat e tyre dhimbjet e një jete të vështirë, e shpesh të heshtur.

Aty ku dikur patëm parë një premtim, tani pamë një plagë të hapur.

Por fasadat kishin kryer funksionin e tyre.

kishin fshehur, kishin mbrojtur, kishin krijuar iluzionin. Ishin bërë maska të një jete që s’kishte asgjë magjike përveç qëndrueshmërisë njerëzore ndaj vuajtjes.

Këto ndërtesa nuk ishin thjesht objekte banimi, por dëshmitarë të një kohe, të një epoke ku liria mungonte, dhe shpresa shkruhej vetëm nëpër ditarë të fshehur.

Një fund i dhimbshëm

Ky qytet – i fasadave dikur “magjike”, tani thjesht të trishta – na mësoi një të vërtetë të madhe filozofike: gjërat nuk janë kurrë ashtu siç duken nga larg.

Bukuria e fasadës është shpesh thjesht një petk që mbulon vuajtjen, harresën ose boshësinë.

Dhe në botën moderne, ku gjithçka filtrohet përmes ekranesh, pamjesh dhe perceptimesh të kuruara, kjo metaforë bëhet edhe më e dhimbshme.

Duhet të mësojmë të mos i besojmë pamjes së parë.

Të guxojmë të shohim përtej sipërfaqes, të ecim përmes fasadave dhe të dëgjojmë heshtjen që mbajnë brenda muret e vjetër.

Sepse vetëm aty, në përballje me të vërtetën, fillon ndërtimi i vërtetë i lirë dhe i ndershëm – si për qytetet, ashtu edhe për njeriun.

2025/QendraPress/