Recension për librin poetik “Ëndërr e Gozhduar” nga Muhamet Hoxha: “Zëri i atyre që shkruajnë, kurrë nuk shuhet në errësirë.”- Shkruan: Alban HAJRUSHI

              Në një kohë kur shumë njerëz zgjedhin të heshtin dhe të mbyllen në vetvete përballë sfidave të jetës, Muhamet Hoxha gjen mënyrën për t’i dhënë zë ndjenjave të tij dhe kujtimeve të një populli të tërë, duke përdorur poezinë si një urë lidhëse mes të kaluarës dhe së tashmes. Poezia e tij është e thjeshtë dhe e qartë, por me ndikim të thellë në mendjen dhe zemrën e lexuesit ai nuk përdor fjalë të zbukuruara apo shprehje të komplikuara për të tërhequr vëmendjen, por zgjedh një gjuhë natyrale dhe të drejtpërdrejtë, duke bërë që poezia e tij të prekë në mënyrë të drejtpërdrejtë ndjenjat e lexuesit dhe të bëhet e kuptueshme për çdo lexues. Vepra e Hoxhës nuk është thjesht një koleksion vargjesh, por një pasqyrë e ndjenjave, përjetimeve dhe historisë së një shoqërie që ka kaluar periudha të vështira dhe momente kyçe historike. Çdo poezi shfaq jo vetëm kujtimet personale, por edhe atë që ndjehet kolektivisht si një popull që është përballur me sfida të shumta dhe ka përjetuar sakrifica dhe fitore. Poezitë e tij janë si një letërdashuri me të kaluarën, ku çdo varg ka ngjyrën e përpjekjeve për të ruajtur dhe transmetuar vlerat dhe identitetin kombëtar për brezat e ardhshëm. Titulli “Ëndërr e Gozhduar” shpreh një ndjenjë të fortë pezullimi dhe pritjeje, një ëndërr që nuk është harruar dhe që përballet çdo ditë me realitetin e hidhur. Ai përmbledh tensionin midis asaj që do të duhej të ishte dhe asaj që është aktualisht, duke treguar përplasjen mes shpresës së pashuar dhe pengesave të pashmangshme. Kjo ëndërr, e cila ngjitet në mendje si një gozhdë që nuk largohet, tregon se sa e rëndësishme është të mos humbasim shpresën edhe kur rruga duket e errët dhe e vështirë. Një temë që mbizotëron është lufta çlirimtare e Kosovës dhe kujtimi i dëshmorëve të saj. Poezitë e Hoxhës nuk janë thjesht kujtime historike, por portrete të gjalla të guximit dhe sakrificës. Në vargjet e tij, heronjtë e luftës si Adem Jashari, Ruzhdi Salihu, Afrim Musliu dalin jo si figura të largëta, por si zemra dhe shpirt i gjallë i një kombi që u përpoq të arrijë lirinë. Këto poezi janë të mbushura me ndjeshmëri, respekt dhe një ndjenjë të thellë nderimi për ata që dhanë jetën për atdheun. Përveç temës së luftës, Hoxha i kushton një dashuri të veçantë vendlindjes dhe kujtimeve të fëmijërisë. Poezitë e tij për Bllacën, fshatin ku ai ka lindur, janë të mbushura me ngrohtësi dhe nostalgji për natyrën, njerëzit dhe peizazhet që kanë formuar karakterin dhe shpirtin e tij. Për Hoxhën, vendlindja është më shumë se një vend fizik është një burim i pafund i identitetit, rrënjëve dhe kujtimeve që e mbajnë gjallë lidhjen me të kaluarën dhe të ardhmen. Një tjetër shtyllë e rëndësishme e librit është reflektimi mbi kalimin e kohës, vetminë dhe zhgënjimin që shpesh vjen si pasojë e humbjes së idealeve. Në poezi si “Më duhet të hesht, edhe kur varroset ideali...”, Hoxha shpreh dhimbjen e humbjeve të mëdha, por edhe fuqinë e qëndresës së njeriut për të ruajtur dinjitetin dhe kujtimin e asaj që ka qenë e shenjtë për të. Ai nuk lejon që pesimizmi të marrë përsipër, por nxit lexuesin të ruajë flakën e kujtesës dhe të dashurisë për jetën, pavarësisht sfidave që paraqiten. Tema e dashurisë dhe marrëdhënieve njerëzore zë një vend të veçantë në këtë vepër. Përmes poezive të tij, Hoxha trajton lidhjet me prindërit, fëmijët, dhe ata që nuk janë më pranë, me një sinqeritet dhe ndjeshmëri të thellë. Poezia “Dashuria e humbur” përshkruan dhimbjen që sjell mungesa dhe largësia, por edhe dëshirën e papërmbajtshme për të ruajtur ato lidhje, duke shmangur çdo lloj pesimizmi dhe duke shprehur një ndjenjë të pastër dashurie dhe mungese. Një tjetër dimension i rëndësishëm në libër është tema e emigrimit dhe ndarjes nga atdheu. Në poezinë “Malli i Mërgimtarit”, Hoxha përshkruan ndjenjën e vazhdueshme të të qenit larg vendlindjes, por gjithmonë me zemrën të lidhur ngushtë me të. Ky mall është një thirrje për të mos harruar asnjëherë rrënjët dhe për të ruajtur lidhjen shpirtërore me vendin, pavarësisht distancës fizike. Poezia “Lule të Përgjakura” është një homazh i ndjerë për viktimat e pafajshme të luftës, veçanërisht fëmijët që humbën jetën në mënyrë tragjike. Hoxha kujton se liria ka një çmim të lartë dhe përdor fjalët për të ruajtur kujtesën e tyre, duke i trajtuar si njerëz me emër e histori, dhe jo thjesht si shifra apo statistika. Ai nxit reflektimin mbi rëndësinë e lirisë dhe mbi përgjegjësinë që kemi për të mos i harruar ata që dhanë gjithçka. Në përgjithësi, poezitë e Muhamet Hoxhës janë te pastërta të thjeshta dhe të drejtpërdrejta, por me fuqi të madhe emocionale. Vargjet e tij depërtojnë thellë në ndërgjegjen e lexuesit, duke e bërë librin një udhëtim nëpër

Alban
jetën, kujtimet, dashurinë dhe vuajtjet e njerëzve të thjeshtë, por me shpirt të madh. “Ëndërr e Gozhduar” është më shumë se një libër me poezi; është një thirrje për të mos harruar, për të ndjerë dhe për të mbajtur gjallë atë që na bën njerëz. Si ish-nxënës i profesor Muhamet Hoxhës, përvoja ime me këtë libër ka qenë më shumë se thjesht një lexim. Ka qenë një udhëtim nëpër kohë dhe ndjenja, një rikthim në atë ambient ku nisi formimi im si individ dhe si krijues. Profesor Hoxha nuk ishte vetëm një mësues që mësonte literaturë, por një udhëheqës që na tregoi se si të kuptojmë dhe të ndjejmë thellë fjalën, historinë dhe shpirtin e kombit tonë. Ky libër na ofron një mundësi unike për t’u njohur më mirë me shpirtin dhe mendimin e tij, duke na rikujtuar rëndësinë e lidhjes me rrënjët tona, me vendlindjen dhe me historinë personale e kolektive. Ai na ndihmon të kuptojmë se çdo poezi është një dëshmi e kohës, një reflektim i brendshëm i atyre që kanë jetuar dhe përjetuar përmes dhimbjeve, përpjekjeve dhe shpresave. Përmes këtyre vargjeve, ndjejmë thirrjen për të mos harruar atë që na ka formuar dhe për të ruajtur kujtesën kolektive, si një trashëgimi të çmuar për brezat e ardhshëm. Libri na mëson se dashuria për njerëzit, për tokën dhe për atë që kemi ëndërruar është ajo që na mban të gjallë dhe na jep forcë për të ecur përpara. Profesor Hoxha na tregoi se poezia nuk është vetëm art për artin, por një mënyrë jetese, një formë për të kuptuar botën dhe për të shprehur atë që ndjejmë më thellë. Ai na mësoi se fjalët kanë fuqi të jashtëzakonshme, nëse përdoren me sinqeritet dhe përkushtim. Në këtë libër ndjejmë një lidhje të veçantë me historinë dhe identitetin tonë, dhe ai na bën të reflektojmë mbi atë se si mund të mbajmë gjallë lidhjen me origjinën dhe me atë që na bën të jemi ne. Është një përvojë që na pasuron shpirtërisht dhe na bën të kuptojmë sa e rëndësishme është të jemi të vetëdijshëm për rrënjët tona dhe për vlerat që ato mbartin. Në fund, leximi i librit “Ëndërr e Gozhduar” na bën të ndihemi më të lidhur me atë që jemi dhe më të hapur ndaj asaj që mund të bëhemi. Është një kujtesë e fuqishme për rëndësinë e poezisë si një mjet për të jetuar më thellë, për të kuptuar më mirë veten dhe botën përreth.
Alban
Rencension për librin me poezi të autorit Muhamet Hoxha shkruan poeti, studiuesi i Letërsisë shqipe Alban Hajrushi/QendraPress/